بدن انسان تحمل چه مقدار گرما را دارد؟ - وبلاگ سارا

به گزارش وبلاگ سارا، مرگ و میرهای ناشی از گرمازدگی نشان می دهد این بیماری شوخی نیست؛ تعلل برای درمان آن می تواند موجب مرگ گردد. حالا موضوع مهم این است که بدن انسان تحمل چه مقدار گرما را دارد و نشانه های گرمازدگی چیست؟

به گزارش ایرنا، از صبح پیش از شروع گرما از خانه بیرون آمده سوار بی آرتی و مترو شده دنبال چندکار اداری رفته است؛ امروز از آن روزهای گرم است. جوان با بنیه به نظر می رسد اما حوالی بعد از ظهر با آمبولانس های اورژانس به بیمارستان آورده شده به پزشک در توضیح توضیح حالش می گوید فقط بی حال و خسته بودم و فکر نمی کردم یک مرتبه در خیابان از حال بروم. پا درد داشتم ولی فکر می کردم دلیلش پیاده روی هایی بوده که از صبح داشتم؛ پزشک توضیح می دهد دچار گرمازدگی شده و اگر رهگذران در خیابان با 115 تماس نمی گرفتند ممکن بود جانش را از دست بدهد.

گرما در اروپا جان می گیرد

حالا با مروری بر اخبار متوجه خطرناک بودن گرمازدکی می شویم؛ افزایش دمای طاقت فرسا که موجب وقوع موج گرما در اسپانیا و پرتغال شده دستکم 322 کشته برجا گذاشته است.

آمارهایی در اسپانیا منتشر شد که نشان می دهد: افزایش دما در سه روز نخست موج گرما در این کشور که از روز یکشنبه شروع شده، 84 کشته برجا گذاشته است بعلاوه وزارت بهداشت پرتغال اعلام نموده است که در فاصله هفتم تا سیزدهم ماه جولای 238 مورد فوت ناشی از گرما ثبت شده است.

در روزهای گذشته فرایند افزایش دما در شبه جزیره ایبری ادامه داشت و این نگرانی را ایجاد کرد که آمار نهایی مرگ و میرها به مقدار قابل توجهی بیشتر گردد.

بالارفتن دمای هوا در فصل تابستان یکی از دغدغه های بشر نه تنها در جغرافیاهای کویری و خشک بلکه در نواحی مرطوب و شرجی است.

سئوال اصلی این است که بدن انسان توانایی تحمل چه دمایی را دارد؟ زمانی که گرما با رطوبت و شرجی مخلوط می گردد چه اتفاقی می افتد؟ خلاصه اینکه برترین دما برای انجام فعالیت های روزمره چیست و راه های مقابله با گرما کدام ها هستند و دست آخر علائم و نشانه های گرمازدگی چیست؟

کارشناسان همیشه نسبت به ترکیب هوای گرم با شرجی و رطوبت بالا هشدار داده اند. چیزی که به زعم آن ها دمای حباب مرطوب (Wet-bulb temperature) خوانده می گردد و می تواند تهدیدی جدی بر بدن انسان باشد.

دمای حباب تر یا دمای حباب مرطوب در یک اتاق سرپوشیده در حقیقت دمای نهایی هوای این اتاق پس از تبخیر آب تا حدی است که رطوبت هوا به اشباع برسد؛ بنابراین اگر دمای حباب مرطوب از مقدار معینی بالاتر باشد، تعریق دیگر نمی تواند باعث خنک شدن بدن گردد و ثابت نگه داشتن دمای مرکزی بدن از کنترل خارج می گردد.

طبق محاسبات یکی از پژوهش های کلیدی در این زمینه که در سال 2010 صورت گرفته بود، دمای حباب مرطوب 35 درجه سانتیگراد است و بالاتر از این دما، بدن انسان قادر به تطبیق خود با گرمای شرجی نیست اما نتایج تحقیق تازه که اوایل امسال میلادی در دانشگاه دولتی پنسیلوانیای آمریکا منتشر شد، نشان می دهد که دمای آستانه تحمل بشر بسیار پایین تر از این مقدار است.

جزئیات یافته های این محققان پرده از دمای مناسب برای انجام فعالیت های روزمره برمی دارد. آن ها برای پاسخ به این پرسش آزمایش های متعددی روی افراد جوان و بزرگسالان تندرست انجام دادند و در نهایت معین شد که ترکیب گرما و رطوبت می تواند آستانه تحمل افراد را بسیار پایین تر از 35 درجه ای بیاورد که در تحقیق سال 2010 محاسبه شده بود.

دمای حباب مرطوب طبق مشاهدات تحقیق تازه اگر مقدار شرجی بودن هوا 100 درصد باشد در دمای 31 درجه اتفاق می افتد. اگر رطوبت هوا تنها 60 درصد باشد، دمای حباب مرطوب می تواند تا 38 درجه سانتیگراد هم بالا رود.

در معرض گرما و رطوبت بالا قرار گرفتن به مدت طولانی می تواند باعث بیماری های جدی مرتبط با گرما در انسان گردد. پایین تر از دمای حباب مرطوب انسان می تواند نسبتا دمای بدن خود را در طول زمان ثابت نگه دارد اما بالاتر از این دما، حرارت بدن هم به طور مداوم افزایش می یابد.

وقتی دمای بدن از حد معینی تجاوز کند، قلب باید برای پمپاژ کردن خون به سطح پوست برای برطرف گرما، سخت تر کار کند و این درحالیست که وقتی عرق می کنیم، سطح مایعات بدن هم کاهش می یابد و در موارد بسیار وخیم این موضوع می تواند به گرمازدگی منجر گردد.

گرمازدگی و بیماری های وابسته به آن یک عامل جدی تهدیدکننده زندگی ما انسان ها بشمار می آید. نتایج این تحقیقات نشان می دهد که حتی دمای پایین تر هم زمانی که با رطوبت همراه می گردد بر روی قلب و دیگر اعضای بدن فشار وارد می نماید؛ فشاری که می تواند برای افراد آسیب پذیر و به ویژه آن هایی که مشکل قلبی دارند، خطرناک باشد.

چرا مکانیسم خنک سازی بدن در گرما مختل می گردد؟

سعید مهر سروش رئیس اداره آموزش و پژوهش اورژانس تهران با بیان اینکه بدن انسان همیشه کوشش می نماید با غده هیپوتالاموس به تعادل دما یاری کند، گفت: افزایش و یا کاهش دما می تواند خطرات جبران ناپذیری برای انسان به همراه داشته باشد. دمای مناسب برای بدن انسان 37 درجه است.

وی با اشاره به افزایش دما در این روزها در شهرهای کشور اضافه نمود: افراد باید شناخت کافی از گرمازدگی و چگونگی مواجهه با این بیماری اورژانسی داشته باشند در این فصل گرمازدگی می تواند بسیار خطرناک باشد.

این کارشناس اورژانس با بیان اینکه گرمازدگی درجات مختلفی دارد و در هر مرحله باید درمان های مختلفی را انجام داد، گفت: در یکی از درجات نخست آن، فردی که در فضا گرم بوده دچار گرفتگی عضله و درد و گرفتگی در عضلاتی مانند مچ پا و یا ران پا می گردد؛ این مرحله نگران کننده و اورژانسی نیست اما باید توجه گردد فرد بیش از این دچار گرمازدگی نگردد.

وی ادامه داد: در حالت دوم، فرد گرمازده احساس خستگی و بی حالی می نماید، روی پوست این فرد سرد و تعریق وجود دارد و بدن در این حالت کوشش می نماید دمایش را به حالت عادی برگرداند؛ در این حالت اگر بدن به حالت عادی برنگردد ممکن است از 20 تا 80 درصد فرد جان خود را از دست دهد.

مهر سروش اضافه نمود: در گرمازدگی درجه سوم، مکانیسم خنک سازی بدن کار نمی نماید؛ پوست بدن فرد داغ و قرمز خشک/ مرطوب است و فرد هوشیاری خود را از دست می دهد. در این شرایط احتمال مرگ مغزی وجود دارد.

چرا بعضی در خانه دچار گرمازدگی می شوند؟

وی در تشریح گرمازدگی غیر فعالیتی کلاسیک و گرمازدگی فعالیتی گفت: در گرمازدگی غیبرطرفالیتی که بیشتر برای سالمندان و نوزادارن اتفاق می افتد؛ فرد حتی در فضای منزل ممکن است دچار گرمازدگی گردد؛ در این حالت فراموش کردن مصرف مایعات، ابتلا به بعضی از بیماری ها یا مصرف بعضی داروها می تواند در ابتلا به این گرمازدگی نقش داشته باشد. نوزادان نیز چون توانایی بیان احوالات خود را ندارند ممکن است دچار این شکل از گرمازدگی شوند.

این کارشناس اورژانس درباره نوع دیگر گرمازدگی یعنی گرمازدگی فعالیتی اضافه نمود: در این نوع گرمازدگی فرد جوان در حین انجام فعالیت دچار این بیماری می گردد؛ که در صورت مواجهه نادرست می تواند خطرات ناگواری به همراه داشته باشد.

افراد باید در هنگام بروز علائم گرمازدگی با کارشناسان اورژانس 115 تماس بگیرند و توصیه های کارشناسان را انجام دهند. برای یاری به افراد گرمازده، فرد باید به اتاقی که خنک است منتقل و در حالت آرام قرار گیرد.

نوشاندن آب تنها به فردی که در حالت هوشیاری کامل است توصیه می گردد؛ بعلاوه درآوردن لباس و اسپری آب (نه چندان خنک) به بدن این افراد و قرار دادن آنها در زیر پنکه از دیگر توصیه ها است و در صورت برطرف نشدن، آمبولانس برای آن ها اعزام می گردد.

مهرسروش افزایش دمای مرکز بدن، گرفتگی عضلانی، ضعف و خستگی، سرگیجه، تنفس عمیق، بی اشتهایی، استفراغ، ضعف روانی را از نشانه های گرمازدکی بیان کرد و گفت: پوست مرطوب و رنگ پریده یا پوست گرم و خشک از دیگر این نشانه ها است.

وی با اشاره به اینکه رطوبت بالای هوا نیز در کنار دما می تواند به افزایش گرمازدگی منجر گردد، اضافه نمود: رطوبت بالای 75 درصد سبب افزایش گرمازدگی می گردد؛ دمای 32 درجه و رطوبت 75 درصد شروع گرمازدگی افراد است.