امکان ذخیره آب سیل وجود دارد؟ ، عوامل مهم خسارت های سنگین سیل در ایران چیست؟ - وبلاگ سارا

به گزارش وبلاگ سارا، یک فعال محیط زیست گفت: این مشکل مدرنیته است که به توان تکنولوژی خود غره شده و به جنگ قوانین طبیعی رفته است این اتفاقات درس هایی است که باید بشریت از آن ها عبرت بگیرد و به دانش خود غره نشود و در برابر طبیعت گردن کشی نکند.

وبلاگ سارا آنلاین ـ سارا کلهر: بارش های اخیر موجب وقوع سیل در بسکمک از استان های کشور شد و متاسفانه در پی آن خسارت های جانی و مالی بسکمک به بار آمد. آنچه در این میان حایز اهمیت است این که آیا این بارش ها بی آبی و خشکسالی های امسال را جبران کرده است یا خیر؟

مسئله دیگر این است که اساسا بارش باران نعمت است و به طبع باید موجب خوشحالی مردم شود، اما چه اشتباهاتی مرتکب شده ایم که این نعمت به جای آن که مایه آسایش مان شود گاهی آرامش را از ما می گیرد و جان های عزیزی در پی این اتفاق گرفته می شود و خانواده های بسکمک عزادار می شوند؟ آیا این بارش ها به واقع نعمت و رحمت است و هدایت پذیر یا بلای طبیعی است و کنترل ناپذیر؟

این که ایران از نظر تولید محصولات کشاورزی جزو 10 کشور اول دنیاست به علت همین نعمتی است که به غلط به آن بلای طبیعی می گویند یعنی درواقع این سیل ها نعمتی بودند که از کوهستان ها به سمت دشت ها حرکت می کردند و مواد غذایی را به سمت دشت ها می آوردند، خاک را شست وشو می دادند و تاب آوری را افزایش می دادند. این ها را محمد درویش فعال محیط زیست می گوید.

2 عامل مهم خسارت های سنگین سیل در ایران

او درباره این که چه پیش آمده است که گاهی این نعمت مایه عذاب و رنج انسان ها می شود به وبلاگ سارا آنلاین گفت: این ما بودیم که با آزمندی و نابخردی خودمان سیل ها را به نقمت تبدیل کردیم. درواقع ما با ساخت وساز و اقداماتی از این دست به حریم بستر سیلابی رودخانه ها تجاوز کرده ایم و بعد می گوییم این بارش ها بلاست و خرابی به بار می آورد در صورتی که اگر اجازه می دادیم سیل راستا طبیعی خودش را طی کند و بیاید و در دشت ها آرامش پیدا کند همه این دشت ها می توانست به قطب های کشاورزی کشور تبدیل شود همان طور که در طول صدها هزار سال گذشته مثلا در جلگه خوزستان، جلگه کُربال در استان فارس، در بالادست بختگان، منطقه جازموریان، جیرفت و میناب آرامش پیدا می کرد. بنابراین سیل ها همیشه نعمت بوده اند و اگر سیلی را می بینیم که خسارت می زند به علت ماهیت سیل نیست به علت گردن کشی و عدم فهم ما از قوانین طبیعت است.

• علت سیل ترسناک تابستانه در ایران؛ باران تا چه زمانی ادامه دارد؟ | سامانه پرفشار ایران به عربستان رفت؛ سیل آمد! | آفتابی هم باشد در مسیل ها ننشینید
• شبی که رعد و برق قلب آسمان را پاره کرد | داستان خانواده ای 16 نفره که 10 نفر از آنها به خانه برگشتند | آن شب بر زائران امامزاده داوود چه گذشت؟
• ببینید | انتظار داشتید سیل به امامزاده داوود کاری نداشته باشد؟!

این فعال محیط زیست درباره علت وقوع سیل در امامزاده داود خاطرنشان کرد: ما می آییم در دره امامزاده داود کلی ساخت وساز انجام می دهیم و بعد می گوییم چرا اینجا سیل می آید و آدم کشته می شود خب این تقصیر سیل نیست، مقصر ما هستیم که از دانشی به نام آبخیزداری فهمی نداریم.

مدرنیته به جنگ قوانین طبیعی رفته است

درویش در پاسخ به این سوال که آیا کشورهای دیگر خصوصا کشورهای پیشرفته هم با اتفاقاتی از این دست مواجهند یا نه به وبلاگ سارا آنلاین گفت: درواقع این مشکل مدرنیته است که به توان تکنولوژی خود غره شده است و به جنگ قوانین طبیعی رفته است. سالانه در طغیان رودخانه می سی سی پی اتفاقاتی از این دست می افتاد. سال گذشته در آلمان وقوع سیل فاجعه به بار آورد و تلفات بالایی داشت یا در سیلی که اخیرا در امریکا آمد 25 نفر کشته شدند. همچنین شاهد وقوع سیل در کره جنوبی بودیم که آسیب های زیادی به مرکز این کشور وارد کرد و چندین نفر کشته و مفقود شدند. این اتفاقات درس هایی است که باید بشریت از آن ها عبرت بگیرد و به دانش خود غره نشود و در برابر طبیعت گردن کشی نکند.

او اضافه نمود: برخی از کشورها مثل ژاپن، کره جنوبی و اخیرا چین در این زمینه گام های بلندی برداشته اند و برخی از کشورها هنوز در ابتدای راه هستند و با آزمون و خطا جلو می فرایند.

بارش های اخیر خشکسالی را در ایران جبران کرد؟

این فعال محیط زیست در پاسخ به این سوال که آیا بارندگی های اخیر کم آبی و خشکسالی امسال کشور را جبران کرده است یا خیر شرح داد: طبق آخرین یافته های آماری، به نظر می رسد جز چهار استان گیلان، کرمان، سیستان و بلوچستان و هرمزگان، باقی استان ها همچنان در شرایط خشکسالی یا نزدیک به نرمال قرار دارند و در مجموع هنوز اندازه ریزش های آسمانی کشور 21 درصد کمتر از میانگین دراز مدت است.

درویش اضافه نمود: بارندگی های اخیر در مجموع کمک کرد چهره سال آبی کنونی از یک سال به شدت خشک به سالی نزدیک به نرمال تغییر کند. این تغییر در شرایطی رخ داد که کمتر کارشناسی می توانست چنین بهاری را در قلب تابستان داغ امسال حدس بزند! بهاری که سبب شد پس از مدت ها بخش هایی از گاوخونی، جازموریان، بختگان، پریشان، طشک و چند تالاب مهم دیگر کشور با آب آشتی کنند.

امکان ذخیره کردن آب سیل

او در پاسخ به این سوال که آیا از نظر علمی می توان آب سیل را ذخیره کرد به خبرنگار وبلاگ سارا آنلاین گفت: کشور ما حدود 200 تا 300 میلیارد مترمکعب ظرفیت آبخوان دارد یعنی به راحتی می توانیم دست کم این اندازه آب شیرین را در مخازن آب زیرزمینی نگهداری کنیم بسکمک از کشورها از این ویژگی محروم اند و این امکان را ندارند ما اصطلاحا از آبرفت های درشت دانه برخورداریم. مثلا مسئولان مصر گفته اند علت ساخت سد آسوان این است که آبرفت های درشت دانه نداریم و اگر از این ویژگی برخوردار بودیم، این سد را نمی ساختیم. اما ما فقط کافی است این سیل ها را هدایت کنیم به سمت همین آبرفت های درشت دانه در مرکز ایران در تالاب هایی که وجود دارد و این ها خودشان وظیفه ذاتی شان را انجام می دهند و آرام آرام در سفره های آب زیرزمینی نفوذ می کنند.

این فعال محیط زیست با تاکید بر این که اگر فهم درستی از طبیعت داشته باشیم و با اقداماتی در سیر طبیعی آن دخالت نکنیم، خاطرنشان کرد: این نگرانی که وجود دارد مبنی بر این که این سیل ها هدر می رود اشتباه است. اگر اجازه دهیم سیل راستا طبیعی خودش را برود و آرام آرام از سرعتش کم شود، دشت ها و آبخوان ها را تغذیه می کند و در نهایت وارد چالاب های کویری یا تالاب ها می شود و آنجا به تنوع زیستی کمک می کند و ظرفیت گرمایی ویژه را افزایش می دهد.

درویش ادامه داد: آنچه نگران کننده است اتفاقی بود که در یزد افتاد. ما همه شبکه زهکشی طبیعت را مختل کرده ایم، به آبخیزداری شهری دهن کجی کرده ایم و نتیجه اش این می شود که آب در سرتاسر شهر جمع می شود چراکه آب نه می تواند در زمین نفوذ کند نه می تواند سفره آب زیرزمینی را تغذیه کند فقط تبخیر می شود و دردسر برای مردم ایجاد می کند. این آب مصداق هدر رفتن است نه آبی که وارد خلیج فارس و دریای عمان می شود نه آبی که وارد چالاب ها و تالاب های مرکزی می شود.

• اتفاقی تلخ تر از ارگ بم در انتظار بافت تاریخی یزد | میدان امیرچخماق و مسجد جامع یزد آسیب دیدند؟ | جزئیات خساراتی که سیل به بافت تاریخی یزد وارد کرد
• واکنش یونسکو به تخریب بافت تاریخی یزد | چند درصد بافت تاریخی یزد در سیل آسیب دید؟

اقداماتی برای تبدیل چالش سیل به فرصت

او با اشاره به این که اگر در برابر طبیعت گردن کشی نکنیم و برای حفظ این سرمایه باارزش به درستی بکوشیم می توانیم از آسیب های سیل در امان بمانیم و این چالش را به فرصت تبدیل کنیم، گفت: درسی که باید از اتفاقات اخیر بگیریم این است که به حریم سیلابی رودخانه ها احترام بگذاریم و با فعالیت های شن برداری، سنگ شکن، کشاورزی و ساخت وساز به حریم آن تجاوز نکنیم و خانه رود را حرمت نهیم. پوشش گیاهی کوهستان ها را از بین نبریم و فشار دام را بیش از ظرفیت نکنیم؛ چراکه هرقدر کوهستان ها لخت تر باشد ضریب هرزآب در آن ها افزایش پیدا می کند. این امر می تواند به جابه جایی خاک، افزایش نرخ فرسایش خاک و تخریب در پایین دست منجر شود. هرقدر پوشش گیاهی را حفظ کنیم و با عملیات آبخیزداری دقیق و علمی شیب را کنترل کنیم، می توانیم اندازه خسارت های ناشی از سیل را کاهش دهیم.

درویش اضافه نمود: هرقدر بیشتر تغییر کاربری دهیم و اکوسیستم های طبیعی و جنگل ها را به اراضی کشاورزی تبدیل کنیم، اراضی کشاورزی را به ویلا تبدیل کنیم خسارت های ناشی از سیل بیشتر می شود.